Streszczenie: Inma Buendia, DVM, Danone Research, w imieniu następujących autorów: Yair Lotan, Michel Daudon, Franck Bruyère, Glenn Talaska, Giovanni Strippoli, Richard J. Johnson i Ivan Tack.
Często słyszymy, że powinniśmy pić więcej wody, ale uzasadnienie tego twierdzenia nie jest jasne, a do tego wciąż nie dysponujemy zaleceniami opartymi na dowodach naukowych. Tymczasem częstość występowania schorzeń dróg moczowych wciąż wzrasta. Konieczne jest zidentyfikowanie nowych czynników ryzyka dla tych chorób. Danone Research postanowił zorganizować spotkanie multidyscyplinarnego zespołu ekspertów w celu dokonania przeglądu badań naukowych oceniających rolę wody w przeciwdziałaniu czterem chorobom układu moczowego: kamicy układu moczowego, zakażeniom dróg moczowych (ZDM), przewlekłej chorobie nerek (PChN) i rakowi pęcherza moczowego. Panel ekspertów dokonał przeglądu dowodów epidemiologicznych, patofizjologicznych i klinicznych dla każdej z powyższych chorób.
Kamica układu moczowego jest chorobą występującą bardzo często na całym świecie (np. w USA dotyczy 7-13% populacji). Zwiększone spożycie płynów może zmniejszyć ryzyko nawrotu kamieni nerkowych, pozwalając uniknąć przesycenia moczu. Borghi i wsp. uzyskali spadek nawrotu choroby o 50% przy diurezie na poziomie 2 l/dzień (poziom w klasyfikacji dowodów: Ib). Dane dotyczące prewencji pierwotnej są jednak wciąż ograniczone. U ponad połowy populacji kobiet dojdzie do co najmniej jednego ZDM w ciągu życia. Zwiększona produkcja moczu może powodować rozcieńczanie zawiesiny bakterii, przepłukując nabłonek i zmniejszając obszar ich przyczepności. Zwiększona objętość moczu zmniejsza również osmolalność i kwasowość moczu, co może utrudniać bakteriom przywieranie do podłoża. Dostępne dane eksperymentalne i kliniczne na poparcie tej hipotezy są jednak wciąż niespójne (brak powtarzalności wyników).
PChN dotyka 14% populacji osób dorosłych w USA. Głównymi czynnikami w patogenezie PChN są cukrzyca (44%) i nadciśnienie (28%). Osoby spożywające małe ilości płynów charakteryzują się wysokim stężeniem wazopresyny w osoczu. Stale podniesiony poziom tego hormonu może być przyczyną hiperfiltracji kłębuszkowej i przerostu nerek. Kliniczne dowody na poparcie hipotezy o korzystnej roli wody w PChN są jednak nieliczne – potwierdzają ją dwa ostatnio przeprowadzone badania obserwacyjne (Strippoli i wsp. oraz Clark i wsp., 2011).
Rak pęcherza: Rak pęcherza moczowego jest piątym co do częstości występowania rodzajem raka. Główne czynniki ryzyka obejmują ekspozycję na palenie tytoniu i zawodowe narażenie na działanie substancji chemicznych. Zwiększenie spożycia płynów może skutkować szybkim rozcieńczaniem i wypłukiwaniem substancji rakotwórczych z pęcherza dzięki zwiększonemu oddawaniu moczu. Doniesienia dostępne w literaturze fachowej na ten temat są jednak sprzeczne. Może się to wiązać z obecnością zanieczyszczeń w wodzie.
Znaczna część populacji na całym świecie charakteryzuje się spożyciem płynów poniżej oficjalnych zaleceń. Jeżeli dane o ochronnym działaniu wody na drogi moczowe zostaną potwierdzone, zwykłe zwiększenie spożycia wody w populacji miałoby ogromny wpływ na zdrowie publiczne, zmniejszając częstość występowania powyższych chorób i związane z nimi koszty opieki zdrowotnej.
